بزرگنمایی:
معمار شهر - روز
هشتم نوامبر در سال 1949 توسط پرفسور کارلوس ماریا دلاپائولرا ، استاد فقید
دانشگاه بوینوس آیرس آرژانتین همزمان با افتتاح انستیتو مطالعات مسائل
شهرسازی دانشگاه، تحت عنوان روز جهانی شهرسازی (World Town Planning
Day) ثبت گردید. وی هدف اصلی خود را از نام گذاری چنین روزی پیشبرد و
بالابردن علاقه به مباحث شهرسازی در میان عامه مردم و متخصصان در مقیاس های
محلی، ملی و بین المللی عنوان نمود.
در طی 60 سالی که از برگزاری اولین
مراسم بزرگداشت این روز می گذرد، تعداد کشورهای برگزار کننده مراسم در این
روز در جهان به بیش از 30 کشور رسیده است. این مراسم به طور جداگانه ای
درکشورهای مختلف برگزار می گردد اما برخی نهادهای بین المللی حامی این
جریان هستند که مهمترین آنها ISOCARP یا جامعه بین المللی برنامه ریزان
شهری و منطقه ای می باشد که محل دفتر مرکزی آن در شهر لاهه هلند می باشد.
تاریخچه داخلی گرامیداشت روز جهانی شهرسازی برای اولین بار در کشور در
آبان ماه 1383 در قالب یک نشست تخصصی تحت عنوان رویکردهای نوین در عرصه
شهرسازی ایران و جهان به همت دکتر مجتبی رفیعیان در آمفی تأتر دانشکده هنر
دانشگاه تربیت مدرس برگزار گردید. در مهر ماه سال 1384 پیشنهادی از سوی
دکتر پویان شهابیان به هیات مدیره جامعه مهندسان شهرساز مطرح گردید و طی آن
به برگزاری این مراسم به طور فراگیر و با مرکزیت جامعه مهندسان شهرساز در
قالب همایش بزرگداشت روز جهانی شهرسازی اشاره شده بود.
پیشنهاد مطرح شده
مورد پذیرش قرار گرفت و بنا به پیشنهاد یکی از اعضا هیات مدیره (آقای دکتر
رضا احمدیان) بخشی نیز تحت عنوان تقدیر از شهرساز پیشکسوت به برنامه اضافه
گردید. در آبان ماه سال 1384 مراسم همایش بزرگداشت روز جهانی شهرسازی در
خانه هنرمندان ایران با حضور گسترده و غیر قابل پیش بینی بیش از 300 نفر
برگزار گردید. در تدارک برگزاری همایش بزرگداشت روز جهانی شهرسازی سال
1385، به پیشنهاد دکتر پویان شهابیان و حمایت های آقای مهندس احمد سعیدنیا
رئیس آن دوره هیات مدیره جامعه مهندسان شهرساز ایران و موافقت نسبی سایر
هیات مدیره جامعه مهندسان شهرساز ایران در رابطه با مشارکت سایر نهادهای
شهرسازی کشور در برگزاری این مراسم، از سه نهاد غیر دولتی جامعه مهندسان
مشاور ایران، انجمن صنفی مهندسان مشاور معمار و شهرساز و نظام مهندسی استان
تهران نیز جهت مشارکت در برگزاری مراسم دعوت به عمل آمد و همایش این سال
در سال اجتماعات جامعه مهدسان مشاور ایران با مشارکت 4 نهاد مذکور برگزار
گردید.
پیشنهادهایی که جهت تشکیل دبیرخانه دائمی برگزاری همایش روز جهانی
شهرسازی از سال های قبل مطرح شده بود و با سرعت آهسته در حال شکل گیری بود،
با تاکید هیات مدیره جدید جامعه مهندسان شهرساز ایران و اعضاء سایر
نهادهایی که تا کنون در برگزاری مراسم مشارکت داشتند شکل جدی تری به خود
گرفت و در طی جلساتی که با مشارکت نمایندگان نهادهای: جامعه مهندسان شهرساز
ایران، جامعه مهندسان مشاور ایران، انجمن صنفی مهندسان مشاور معمار و
شهرساز، سازمان نظام مهندسی استان تهران، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه آزاد
واحد تهران مرکزی، دانشگاه هنر و دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات در
راستای برگزاری فراگیر مراسم بزرگداشت روز جهانی شهرسازی در سال 86 برگزار
گردید دبیرخانه موقت برگزار کننده مراسم قوام یافت و تاثیرات مثبت آن در
برگزاری مراسم این سال که در سالن اجتماعات جامعه مهندسان مشاور ایران صورت
پذیرفت نماد عینی یافت.
در اولین جلسه دبیرخانه بعد از برگزاری مراسم سال
1386، اعضاء کمیته برگزاری همایش روز جهانی شهرسازی ضمن تحلیل و جمع بندی
نقاط مثبت و منفی مراسم برگزار شده، تدوین اساسنامه دبیرخانه دائمی برگزار
کننده روز جهانی شهرسازی در دستور کار قرار گرفت و پس از تصویب آن جلسات
بعدی در راستای تدارک برگزاری مراسم سال جاری متناسب با اهداف دبیرخانه
دائمی و شعار سال تشکیل گردید. به مناسبت فرارسیدن روز جهانی شهرسازی
مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران بیانیه صادر کرد: به
گزارش "ایلنا" در این بیانیه آمده است :8 نوامبر روز جهانی شهرسازی است،
این روز را در شرایطی گرامی میداریم که ما نیز همانند دهها کشور از سراسر
دنیا با یادآوری انتخاب این روز، تلاش میکنیم تا روز شهرسازی نهتنها
توسط جوامع حرفه ای، بلکه برای همه مردم که بهره برداران اصلی نتایج کار
شهرسازان هستند، به روزی قابل توجه و احترام تبدیل گردد.
ایران با سابقه ای
دیرینه در شکل دادن به تاریخ شهرنشینی جهان، امروز نیز با توجه به سهم 70
درصدی جمعیت شهرنشین خود و با بیش از 1200 شهر و چند کلانشهر و مجموعه
شهری، شایسته زندگی در سکونتگاههائی زیبا، سالم، کارآمد، با امکان تامین
اشتغال برای همه، سرپناه و مسکن مناسب، محیط زیست سالم و پایدار و روابط
اجتماعی پویا و انسانی است. این حق هر ایرانی است، و شهرسازان باید تامین
این حق را برای مردم ممکن سازند. شهرسازان معتقدند این وظائف را در سه حوزه
باید برعهده گرفته و به انجام برسانند: شهرسازان باید با برنامه ریزی و
طراحی صحیح که بر مبنای نگاهی واقعبینانه به تحولات اقتصادی - اجتماعی و
کالبدی شکل گرفته، هدف زندگی در "شهر خوب" را دستیافتنی سازند، و به
شهروندان امکان زندگی در شهرهایی شایسته شأن انسانیشان را بدهند.
شهرسازان
باید به مردم یادآور شوند که زندگیکردن در "شهر خوب" حق آنهاست و به
راههای مختلف آنها را با ویژگیهای "شهر خوب" آشنا سازند و به آنها بیاموزند
این "حق" را چگونه بخواهند و ایشان را برای زندگی در "شهرخوب" ارتقاء
دهند. شهرسازان باید مدافع مردم در دستیابی به حقشان برای زندگی در شهرهای
خوب باشند بویژه در حوزههایی که امکان حضور ندارند، یا بطور تخصصی قادر
به ورود به بحث برای دفاع از حقوقشان نیستند.
شهرسازان اینکار را باید به
عنوان حامیان شهروندی به انجام رسانند. این امر با توجه به فقدان نهادهای
مردمی مدافع حقوق شهروندی و تشکیلات مردم نهاد (NGOها) اهمیت بیشتری
مییابد. در این زمانه رسانه ها و وسائل ارتباط جمعی میتوانند همکاران
شایسته شهرسازان در ارتقاء دانش عمومی و آشنائی شهروندان با حقوق خویشتن
باشند.